لاستیک سایی خودرو یکی از مشکلات مکانیکی خودرو است که با از بین رفتن آج خودرو و صاف شدن سطح لاستیک‌ها شکل می‌گیرد. در این حالت نه‌تنها رانندگی روی سطحی صاف و لغزنده دشوار می‌شود که حتی هنگام رانندگی کردن در سطوح معمولی و آسفالت‌های خیابان هم با مشکل مواجه خواهید شد.
به‌طور کلی، تمامی لاستیک‌ها با گذشت زمان فرسوده می‌شوند و نیاز به جایگزین با ساختار مشابه خود دارند. با این حال، تحت یک سری از شرایط خاص و نادیده گرفتن یک سری اصول، ممکن است فرسوده شدن لاستیک‌ها سریع‌تر صورت بگیرد و در نتیجه نیاز به تعویض نهایی را تسریع کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد علل مختلف لاستیک سایی خودرو و دانستن مواردی برای پیشگیری از لاستیک سایی، مطالعه‌ی ادامه‌ی این مطلب از ایگل را از دست ندهید.
جلوگیری از سرقت خودرو
- ردیابی لحظه‌ای و آنلاین خودرو
- هشدار روشن شدن خودرو
- خاموش کردن خودرو از راه دور
مهم‌ترین دلایل لاستیک سایی خودرو
۸ دلیل اصلی وجود دارد که موجب لاستیک سایی خودرو می‌شود از جمله:
- معیوب بودن سیستم فرمان
- فشار نامناسب باد لاستیک‌ها
- بالانس نبودن چرخها
- سیستم تعلیق فرسوده
- رانندگی تهاجمی
- وزن بیش از حد خودرو
- شرایط سخت رانندگی
- استفاه از لاستیک‌های نامناسب با فصل
در ادامه بیشتر به شرح این موارد می‌پردازیم.
۱. معیوب بودن سیستم فرمان
سیستم فرمان خودرو یکی از بخش‌های حیاتی آن است که وظیفه‌ی هدایت ماشین را بر عهده دارد. اگر این سیستم دچار نقص باشد، در زمان رانندگی، خودرو به یک سمت کشیده می‌شود. این کشیده شدن یک طرفه منجر به لاستیک سایی در همان سمت خواهد شد.
۲. فشار نامناسب باد لاستیک‌ها
لاستیک‌هایی که کم‌تر یا بیشتر از حد استاندارد باد شده‌اند نیز می‌توانند دچار ساییدگی شوند. اگر متوجه شدید که لاستیک بیشتر در قسمت مرکزی دچار ساییدگی شده است، احتمالا بیش از حد باد شده است اما اگر دو طرف لاستیک بیشتر از مرکز ساییده شده باشد، به معنی کم بودن باد لاستیک است.
۳. بالانس نبودن چرخها
منظور از بالانس بودن چرخها، یکسان بودن وزن هر یک از چرخ‌های ماشین و توزیع متوازن آن می‌باشد. در خودرویی که وزن یکی از چرخها بیشتر از سه تای دیگر باشد، منجر به لرزش ماشین در سرعت بالا می‌شود که این لرزش، لاستیک سایی را به‌دنبال دارد.
۴. سیستم تعلیق فرسوده
سیستم تعلیق ماشین نقش زیادی در لاستیک سایی خودرو دارد. اجزای سیستم تعلیق مانند اتصالات توپ، انتهای میله‌ی رابط، بازوهای کنترل و یاتاقان‌های چرخ به گونه‌ای طراحی شده‌اند که لاستیک‌های ماشین را در موقعیت مناسب خود قرار دهند. درصورتی‌که هر یک از این قسمت‌ها فرسوده شوند، ارتعاشات و نوسانات شدیدی به چرخها وارد می‌شود و به مرور زمان، مشکل لاستیک سایی را به همراه خواهد داشت.
۵. رانندگی تهاجمی
نحوه‌ی رانندگی شما نیز می‌تواند بر فرسودگی لاستیک‌های ماشینتان تأثیر بگذارد. تغییر جهت‌‌های ناگهانی، شتاب بیش از حد و ترمز شدید می‌تواند موجب ایجاد اصطکاک و درنهایت منجر به سایش زودرس لاستیک‌ها شود.
۶. مشکلات جاده‌ای
اگر اغلب در جاده‌های خاکی و ناهموار رانندگی می‌کنید، احتمال لاستیک سایی ماشین شما زیاد خواهد بود. رانندگی در سطح ناهموار جاده‌ها و برخورد با چاله‌ها و دست‌اندازهای موجود در خیابان، نه‌تنها آزاردهنده است بلکه می‌تواند موجب ترک برداشتن و یا خم شدن لبه‌های فولادی یا آلومینیومی چرخ‌های ماشین شود. با آسیب دیدن چرخها، لاستیک‌های ماشین دچار لرزش خواهند شد و به مرور زمان دچار سایش خواهند شد.
۷. استفاده از لاستیک‌های نامناسب برای فصل
رانندگی با لاستیک‌های زمستانی در تابستان می‌تواند باعث فرسودگی زودرس آن‌ها شود. به طور مشابه، رانندگی با لاستیک‌های تابستانی در زمستان نیز می‌تواند باعث سایش زودرس شود. بنابراین مهم است که با یک متخصص مشورت کنید تا مطمئن شوید که از لاستیک‌های مناسب فصل استفاده می‌کنید.
۸. وزن بیش از حد خودرو
اگر به‌طور مرتب، بارهای سنگین را با وسیله‌ی نقلیه‌ی خود جابه‌جا می‌کنید، این امر می‌تواند باعث لاستیک سایی ماشین شما شود، زیرا وزن اضافی به لاستیک‌ها فشار بیشتری وارد می‌کند و باعث خم شدن و فرسودگی آن‌ها می‌شود. بنابراین خیلی مهم است که بدانید لاستیک‌های ماشینتان تا چه میزان وزنی را می‌تواند تحمل کند و وزن خودروی خود را بیش از حد مجاز نکنید.
انواع ساییدگی لاستیک خودرو
تا اینجا از دلایل کلی لاستیک سایی گفتیم. حالا می‌خواهیم با انواع لاستیک سایی خودرو و دلایل هر کدام، شما را آشنا کنیم:
۱. لاستیک سایی لبه‌های داخلی و خارجی
علت لاستیک سایی از داخل یا خارج، تراز نبودن لاستیک و تنظیمات کمبر (camber) و کستر (caster) است زیرا باعث می‌شود که چرخها به یک سمت متمایل شوند و طرفی که لاستیک به آن متمایل شده است سریع‌تر فرسوده شود. کمبر و کستر زوایایی هستند که موقعیت چرخها را بیان می‌کنند و تنظیم صحیح این زوایا افزایش طول عمر قطعات مختلف خودرو از جمله تایرها را به دنبال دارد.
کَمبِر (Camber)
کَمبِر، زاویه‌ی چرخ را (هنگام نگاه کردن مستقیم به خودرو از جلو) اندازه می‌گیرد. بسته به اینکه لاستیک به چه سمتی متمایل شده است، کَمبِر لاستیک می‌تواند مثبت یا منفی باشد. اگر قسمت بالای تایر به سمت خارج خودرو منحرف شده باشد، کَمبِر مثبت و درصورتی‌که قسمت بالای تایر به سمت داخل خودرو متمایل باشد، کَمبِر منفی اتفاق می‌افتد.
مهم نیست که لاستیک به چه سمتی کج می‌شود، در هر صورت باعث می‌شود که ساییدگی در لبه‌ی داخلی یا خارجی تایر ظاهر شود.
زاویه تو (Toe)
زاویه Toe زاویه‌ای است که قسمت جلوی چرخها نسبت به یکدیگر دارند. هر گاه قسمت جلویی تایرها به سمت داخل خودرو متمایل شوند، Toe in و زمانی‌که به سمت خارج خودرو منحرف شوند، Toe out اتفاق می‌افتد. زمانی‌که تایرها به سمت داخل یا خارج اشاره می‌کنند ساییدگی لاستیک رخ می‌دهد.
کَستِر (Caster)
زاویه‌ی چرخش چرخ را (در حالی‌که از کنار ماشین به چرخ نگاه می‌کنید) اندازه می‌گیرد. این محور توسط دو نقطه‌ی بالا و پایین به چرخ متصل می‌شود که باید روی هم قرار گیرند.
کَستِر مثبت زمانی اتفاق می‌افتد که نقطه‌ی بالایی به سمت عقب ماشین متمایل شده باشد و کَستِر منفی هم زمانی اتفاق می‌افتد که نقطه بالایی به سمت جلوی ماشین متمایل باشد.
“به‌طور کلی لاستیک سایی چرخ جلو و عقب از داخل ناشی از وجود زاویه کمبِر و کستِر مثبت یا Toe in در چرخ‌هاست. لاستیک سایی چرخ جلو و عقب از بیرون نیز ناشی از زاویه کمبر و کستِر منفی یا Toe out چرخ‌هاست.”
۲. ساییدگی میانی لاستیک‌ها
اگر لاستیک‌های ماشینتان تنها از قسمت مرکزی دچار سایش شده‌اند، ممکن است فشار باد لاستیک‌ها بیش از حد باشد. زمانی‌که لاستیک‌ها بیش از انداره باد می‌شوند، سطح آج مرکزی آن‌ها کمی برآمده شده و همین‌امر باعث می‌شود که قسمت مرکزی تایر بیش از دو لبه‌ی کناری با جاده در تماس قرار بگیرد و زوتر فرسوده شود.
۳. ساییدگی کنار لاستیک‌ها
این نوع لاستیک سایی در اثر فشار کم باد تایرها ایجاد می‌شود. بدون هوای کافی، تایر فرم خود را از دست داده و مرکز تایر به سمت داخل فرو می‌رود؛ در نتیجه قسمت‌های کناری لاستیک‌ها بیشتر در تماس با جاده قرار می‌گیرند و به‌مرور زمان دچار ساییدگی خواهند شد.
“برای جلوگیری از ساییدگی مرکزی و کنار لاستیک‌ها در آینده، تایرهای خود را با فشار توصیه شده در دفترچه راهنمای خودروی خود باد کنید.”
۴. پله شدن لاستیک
منظور از پله شدن لاستیک این است که بخشی از سطح آن دچار فرورفتگی و بخش دیگر دچار بیرون‌زدگی شده است. پله شدن لاستیک اغلب در نتیجه‌ی شل شدن، فرسوده شدن یا خم شدن اجزای سیستم تعلیق و سیستم فنربندی خودروی شماست و در صورت عدم رسیدگی می‌تواند خطرناک باشد.
چطور از سایش لاستیک های ماشین جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از لاستیک سایی خودرو، می‌توانید رعایت موارد زیر را در نظر بگیرید:
- فشار باد لاستیک‌ها را متناسب با هر فصل و دمای هوا تنظیم کنید.
- از لاستیک‌های با کیفیت و مطابق با نوع و مدل خودرو و همچنین متاسب با فصول مختلف استفاده کنید.
- قطعات فرمان را بررسی کنید و ببینید که درست کار می‌کنند یا خیر. در صورت وجود خرابی و مشکل حتما درصدد رفع ایرادها برآیید تا تایرها آسیبی نبینند.
- تنظیمات صحیح سیستم تعلیق خودرو نیز می‌تواند به جلوگیری از سایش لاستیک‌ها کمک کند. در صورت نیاز، تعمیر تعلیق و اصلاح زوایای هندل خودرو را به یک تعمیرکار ماهر و مجرب بسپارید.
- از بکسل کردن و حمل بارهای با وزن بالا خودداری کنید.
- به میزان‌بودن چرخها دقت و توجه داشته باشید و حواستان باشد که چهار چرخ خودرو باید عمود بر زمین و در یک راستا قرار داشته باشند.
- از رانندگی با سرعت و شتاب زیاد خودداری کنید.
- لاستیک‌های جلویی بیشتر در معرض ساییدگی هستند؛ بنابراین به‌طور منظم، لاستیک‌های عقب و جلو را با هم عوض کنید.
مطالب مرتبط: چک لیست تعویض قطعات خودرو
به‌طورکلی
لاستیک سایی یکی از مشکلات خودرو است که عوامل مختلفی (از شرایط آب و هوایی و نحوه‌ی رانندگی تا فرسودگی سیستم تعلیق و فرمان) منجر به بروز آن می‌شود. اگر می‌خواهید عمر لاستیک‌های ماشین خود را طولانی‌تر کنید، مهم است که از این عوامل آگاه باشید و برای اجتناب از آن‌ها اقدامات لازم را انجام دهید .
در این مقاله از وبلاگ ایگل سعی کردیم هرآنچه نیاز است درباره‌ی لاستیک‌سایی خودرو بدانید، از دلایل آن تا راههای پیشگیری را برایتان به اشتراک بگذاریم. اگر شما‌هم نکات دیگری را در این‌باره می‌دانید در قسمت کامنت با ما به اشتراک بگذارید تا بقیه‌ی خواندگان مقاله نیز از آن استفاده نمایند.
سوالات متداول
۱. علت ساییدگی لاستیک جلو و عقب از داخل چیست؟
ساییدگی چرخ جلو و عقب از داخل معمولا وقتی اتفاق می‌افتد که زاویه‌ی کمبر (camber) منفی شود یا زاویه Toe چرخ به سمت داخل متمایل شود (Toe in). خرابی جلوبندی و فنر خودرو نیز می‌تواند در این مدل لاستیک سایی دخیل باشد.
۲. علت لاستیک سایی چرخ جلو از بیرون چیست؟
لاستیک سایی چرخ جلو از بیرون می‌تواند ناشی از فرسودگی فنربندی، تنظیم نبودن باد لاستیک‌ها، تنظیم نبودن فرمان، خرابی جلوبندی و بالانس نبودن چرخها باشد.
