سنسور مپ (MAP) یا همان سنسور فشار مطلق منیفولد که معمولاً در موتورهای تزریق سوخت یافت میشود، یکی از سنسورهایی است که ماژول کنترل موتور (ECM) برای نظارت بر میزان ورودی جریان هوا به داخل موتور، از آن استفاده می‌کند. در صورت خرابی سنسور مپ و از کار افتادن آن، ECM نمی‌تواند تزریق سوخت را بدون داشتن اطلاعات دقیق از جرم هوا به‌طور بهینه انجام دهد. در نتیجه، نسبت هوا به سوخت ضعیف شده و باعث بروز مشکلاتی در عملکرد موتور و فرسودگی زودهنگام آن میشود.
تشخیص خرابی سنسور مپ ممکن است دشوار باشد، از این‌رو در این مقاله به بررسی علائم خرابی این سنسور می‌پردازیم و دلایل خرابی آن را توضیح می‌دهیم.
سنسور مپ برخلاف معنی لغوی آن (مپ به معنای نقشه) هیچ ربطی به نقشه یا سیستم مسیریابی ندارد. مپ (MAP) درواقع مخفف عبارت «سنسور فشار مطلق منیفولد» است. وظیفه‌ی این سنسور در خودرو این است که مقدار ورودی جریان هوا را به داخل موتور کنترل کرده و به رایانه‌ی خودرو کمک کند تا چگالی هوا را محاسبه و مقدار سوخت مورد نیاز که باید وارد محفظه‌ی احتراق شود را تنظیم کند.
سنسور MAP را می‌توان بسته به مدل خودرو در یکی از چند نقطه‌ی مختلف، از جمله زیر داشبورد، روی فایروال (دیوار بین موتور و اتاق خودرو)، اطراف ناحیه‌ی گلگیر داخلی یا نزدیک منیفولد ورودی قرار داد. البته ممکن است در برخی خودروها در نقاط دیگری نصب شود، از این‌رو اگر سنسور مپ خودروی خود را در هیچ یک از نقاط نامبرده نیافتید، دفترچه‌ی راهنمای ماشینتان را بررسی کنید.
مانند سایر قطعات خودرو، سنسور مپ نیز یک طول عمر مشخص دارد و باید به‌صورت دوره‌ای تعویض شود. زمان دقیق تعویض سنسور مپ در هر خودرو بسته به مدل و کارکرد آن متفاوت است، اما به‌طور کلی بعد از هر ۱۵۰ تا ۱۶۰ هزار کیلومتر، سنسور مپ نیاز به تعویض دارد. البته به‌دلیل خرابی زودهنگام تسمه تایم، ممکن است لازم باشد زودتر از موعد مقرر اقدام به تعویض تسمه تایم نمایید. (با توجه به اینکه این زمان در خودروهای مختلف متفاوت است، زمان دقیق تسمه تایم خودروی خود را می‌توانید در دفترچه‌ی راهنمای خودرو مشاهده کنید.)
خرابی سنسور مپ می‌تواند عملکرد خودرو را تحت تاثیر قرار دهد و مشکلات مختلفی را برای سیستم سوخت ایجاد کند. اگر کامپیوتر خودرو اطلاعات نادرستی از سنسور دریافت کند، میزان سوخت نادرستی را تحویل موتور می‌دهد. در نتیجه موتور قدرت خود را از دست داده و عملکرد ضعیفی خواهد داشت. اگر سوخت کمتر باشد، مخلوط سوخت و هوا رقیق است و باعث ضعیف‌شدن عملکرد خودرو میشود. بالعکس، اگر سوخت بیشتر باشد، مخلوط سوخت و هوا غلیظ میشود که مشکلات ایمنی به‌همراه دارد.
حتماً به این فکر می‌کنید که چگونه بفهمید که سنسور مپ خودرو شما خراب شده است. برای فهمیدن این موضوع در ادامه‌ی این مقاله به رایج‌ترین علائم خرابی سنسور مپ اشاره کرده‌ایم که با مشاهده‌ی این علائم باید خودروی خود را برای چک کردن سلامت سنسور MAP بررسی کنید.
رایج‌ترین علائم خرابی سنسور مپ، مصرف بد سوخت و روشن شدن چراغ چک موتور روی داشبورد است. همچنین ممکن است متوجه علائمی مانند خاموش شدن موتور یا مشکل در استارت زدن خودرو نیز بشوید. در ادامه لیست دقیق‌تری از علائم خرابی سنسور مپ را جمع آوری کرده‌ایم دارد که باید به‌دنبال آن‌ها باشید:
واحد کنترل موتور، به‌طور مداوم تمام سنسورهای موجود در موتور خودروی شما را در حین رانندگی کنترل می‌کند. اگر مقادیر یکی از این سنسورها خارج از محدوده‌ی مشخص شده باشد، چراغ چک موتور روشن میشود. بنابراین، یکی از اولین علائم خرابی سنسور مپ روشن شدن چراغ چک موتور است.
اگر چراغ چک موتور را مشاهده کردید، بلافاصله خودروی خود را برای خواندن کدهای خطای دیاگ، اسکن کنید (این کدها را می‌توان با اتصال دستگاه دیاگ به پورت OBD خواند). در صورتی‌که سنسور MAP خراب شده باشد، کدهای زیر را دریافت خواهید کرد:
توجه: گاهی اوقات سنسورهای مختلف یا حتی سایر قطعات معیوب هم می‌توانند این کدها را ایجاد کنند. بنابراین وقتی این کدها را دریافت می‌کنید، بلافاصله اقدام به تعویض سنسور مپ نکنید. ابتدا سنسور مپ را آزمایش کنید تا مطمئن شوید مشکل از این سنسور است.
مطالب بیشتر: راهنمای کامل خواندن کدهای خطای دیاگ به فارسی + فایل PDF
یکی دیگر از علائم خرابی سنسور مپ افزایش مصرف سوخت است. زیرا سنسور مپ معیوب ممکن است که اطلاعات اشتباهی را به رایانه‌ی خودرو ارسال کند و باعث شود واحد کنترل موتور، میزان سوخت بیشتری را به موتور خودرو تزریق کند.
نسبت نامناسب هوا به سوخت نیز ممکن است باعث لرزش بیش از حد موتور یا جهش‌های تصادفی در سرعت، هنگام درجا کار کردن خودرو (دور آرام) شود. البته بسیاری از قطعات معیوب دیگر در خودرو نیز می‌توانند باعث بروز این مشکل شوند. بنابراین قبل از هرگونه اقدامی، ابتدا باید مطمعن شوید که مشکل از کدامیک قطعات خودرو است.
برای داشتن سطح آلایندگی خوب در خودرو، باید مخلوط هوا و سوخت، کامل باشد. حتی یک خطای جزئی در سنسور MAP ممکن است باعث شود نسبت سوخت و هوا به‌هم بخورد و در نتیجه موجب افزایش تولید گازهای گلخانه‌ای هیدروکربن و مونوکسیدکربن (در اثر افزایش مصرف سوخت) و همچنین اکسید نیتروژن (در اثر کاهش سطح سوخت) شود.
اگر سوختی که از موتور خودرو عبور می‌کند به‌درستی در محفظه‌ی احتراق مشتعل نشود، ممکن است به لوله‌ی اگزوز ختم شود و در اثر داغ شدن بیش از حد لوله‌ی اگزوز، مخلوط هوا و سوخت در آنجا مشتعل شود.
اگر فقط زمانی می‌توانید موتور را روشن کنید که پایتان روی پدال گاز باشد، به احتمال زیاد مشکل از خرابی سنسور MAP است. موتور خودرو در لحظه‌ی شروع به کار، نسبت به مخلوط مناسب هوا و سوخت بسیار حساس است. بنابراین هرگونه خطا در سنسور مپ باعث میشود که مقدار کمی سوخت به موتور برسد و در نتیجه، موتور اصلا روشن نشود.
یکی دیگر از وظایف سنسور مپ اندازه‌گیری بار موتور است. اگر ECM اطلاعات غلطی را از سنسور مپ دریافت کند که نشان می‌دهد میزان خلاء زیاد است، بار موتور را کم فرض می‌کند؛ بنابراین تزریق سوخت را کاهش می‌دهد و زمان احتراق را به تاخیر می‌اندازد. کاهش مصرف سوخت ممکن است خوب به نظر برسد، اما اگر مصرف سوخت خیلی کم شود، ممکن است موتور برای شتاب‌گیری قدرت کافی نداشته باشد.
تا اینجای مقاله با علائم خرابی سنسور مپ آشنا شدیم. اما سوال مهم‌تری که ممکن است پیش بیاید این است که اصلا چه چیزی باعث خرابی سنسور مپ و از کار افتادن آن میشود. با توجه به این موضوع که عملکرد سنسور مپ هم به اجزای فیزیکی و هم به اجزای الکتریکی آن وابسته است، خرابی آن می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. از جمله‌ی این دلایل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
در هر یک از این سناریوها، سنسور MAP نیاز به تعویض دارد.
سنسور مپ یکی از سنسورهای مهم در خودرو است و وظیفه‌ی آن این است که بر میزان ورودی هوا نظارت کند و مقدار مناسب سوخت را تنظیم کند. بدون این سنسور، ممکن است مخلوط سوخت/هوا بیش از حد رقیق یا غلیظ باشد که در هر دو حالت، مشکلاتی برای خودرو و عملکرد آن ایجاد خواهد شد. سرویس‌های دوره‌ای و بررسی سنسور مپ می‌تواند به پیشگیری از خرابی این سنسور کمک کند.
منابع:
علت کار نکردن کلاچ موتور سیکلت می‌تواند به عوامل مختلفی شامل فرسوده شدن قطعات، عدم روغن کاری یا حتی نگهداری نادرست از کلاچ برگردد.
دود ماشین که از اگزوز خارج میشود، معمولا به رنگ‌‌های آبی، سفید و سیاه است که هر کدام نشانگر یک مشکل خاص در خودرو و قطعات آن است…
برای بالا بردن امنیت تیبا و ضد سرقت کردن آن، بهترین گزینه جی پی اس تیبا است. در این مطلب بهترین ردیاب‌ها برای تیبا را به شما معرفی می‌کنیم…
