یکی از متداول‌ترین سوالاتی که خریداران از ما می‌پرسند این است که آیا نصب ردیاب روی خودرو جرم است یا خیر؟ در این پست از وبلاگ، به این سوال پاسخ خواهیم داد و بررسی خواهیم کرد که در چه مواردی نصب ردیاب روی خودرو جرم است و در چه مواقعی نیست. همچنین راه‌هایی را برای محافظت از وسیله نقلیه شما در برابر ردیابی غیرمجاز ماشینتان مورد بحث قرار خواهیم داد. پس اگر این سوال موجب نگرانی شما هم شده است تا پایان این مطلب همراه ما بمانید.
در چه مواردی نصب ردیاب روی خودرو جرم است؟
خرید ردیاب و نصب آن روی خودرو 100% قانونی است. با این حال، قانونی بودن یک محصول به این معنی نیست که می‌توان از آن به هر شکلی که می‌خواهیم استفاده کنیم. بیایید GPS را برای مثال با خرید یک دوربین فیلم‌برداری مقایسه کنیم. یک فرد می‌تواند بدون هیچ مشکلی وارد اکثر فروشگاه‌های لوازم الکترونیکی در شهر خود شود و یک دوربین فیلم‌برداری بخرد، اما حتی با وجود مزایایی گسترده‌ای که ارائه می‌دهد، اگر بدون اجازه‌ی از شخصی فیلم گرفته شود (حتی اگر آن فیلم جایی پخش نشود)، جرم محسوب می‌شود.
در حالی‌که ردیاب‌ها اهداف قانونی مختلفی را (نظیر تامین امنیت خودرو در برابر سرقت) دنبال می‌کنند، جنبه تاریک‌تری در استفاده از آنها وجود دارد که شامل نصب غیرمجاز ردیاب‌ها بر روی وسایل نقلیه‌ی دیگران است. این عمل که اغلب به‌عنوان نقض حریم خصوصی و تهدیدی بالقوه برای امنیت شخصی تلقی می شود، مشکلات حقوقی و اخلاقی قابل توجهی را ایجاد می‌کند.
به‌طور کلی، اگر کسی بدون اجازه صاحب یا مسئول خودرو، یا بدون موافقت قانونی اقدام به نصب ردیاب کند، این کار به عنوان نقض حقوق حریم خصوصی و مالکیت شناخته می‌شود. حتی اگر ردیاب را به‌منظور کنترل فرزندان یا تعقیب و زیر نظر گرفتن همسر خود نصب نمایید، از آن‌جایی‌که این عمل بدون اجازه‌ی فرد متقاضی است به‌عنوان جرم شناخته می‌شود.
توجه داشته باشید که مقررات مربوط به نصب ردیاب روی خودرو ممکن است در هر کشور یا حتی در حالت‌های مختلف در یک کشور متفاوت باشد. این اطلاعات بر اساس مفهوم کلی و اصول حقوقی عمومی است و بررسی مقررات محلی و منطقه‌ای در مورد نصب ردیاب توصیه می‌شود.
جرم نصب ردیاب (جی پی اس) روی خودرو چیست؟
همانطور که در بالا هم گفتیم، نصب ردیاب روی خودرو در صورتی جرم محسوب می‌شود که روی خودروی فرد دیگر (بدون اطلاع او) و به‌منظور تجسس در حریم شخصی او نصب شود. مجازات‌های ردیابی غیرمجاز می‌تواند شامل جریمه‌ی نقدی و حتی در برخی موارد حبس باشد. شدت مجازات اغلب به قصد ردیابی، مدت زمان فعالیت و اینکه آیا آسیب یا آسیب ناشی از نظارت غیرمجاز است بستگی دارد.
جلوگیری از سرقت خودرو
- ردیابی لحظه‌ای و آنلاین خودرو
- هشدار روشن شدن خودرو
- خاموش کردن خودرو از راه دور
در چه صورت نصب ردیاب روی خودرو جرم محسوب نمی‌شود؟
به‌طور کلی استفاده از ردیاب بر خلاف تصورات رایجی که در میان مردم وجود دارد، فقط به‌منظور تجسس در زندگی خصوص و کار دیگران نیست. بلکه امروزه این دستگاه استفاده‌های مفیدی در حفظ امنیت خودرو و تامین ایمنی راننده و سرنشینان خودرو ایفا می‌کند. بدین‌صورت اگر ردیاب را با اهداف زیر روی خودروی خود نصب می‌کنید، نگران غیرمجاز بودن نصب آن نباشید.
ردیاب‌های خودرو یکی از تجهیزات مفید و کاربردی هستند که می‌توانند در انواع موارد مفید باشند. در زیر، چند استفاده از ردیاب خودرو ذکر شده است:
- نظارت بر موقعیت مکانی خودرو: با توجه به افزایش آمار سرقت خودرو در کشور، این کاملا طبیعی است که همیشه نگران خودروی خود باشید و بخواهید از وضعیت آن با خبر باشید. به خصوص اگر همیشه خودروی خود را کنار خیابان پارک می‌کنید. در این صورت نصب ردیاب نه‌تنها برایتان مفید و قانونی که از موارد الزامی است. با نصب ردیاب می‌توانید هر لحظه از موقعیت مکانی خودروی خود باخبر باشید و وضعیت آن را کنترل کنید. حتی در صورت سرقت یا گم شدن خودرو، ردیاب می‌تواند به شما کمک کند تا مکان دقیق ماشینتان را پیدا کنید و اقدامات لازم را انجام دهید.
- نظارت بر رفتار رانندگان: اگر صاحب یک مجموعه خودرو هستید، ردیاب می‌تواند به شما کمک کند تا مسیرهای پیموده شده، سرعت رانندگان و ساعات استفاده از خودروها را نظارت کنید، بنابراین نصب آن مشکل قانونی ندارد. اما توصیه می‌کنیم رانندگان خود را از وجود ردیاب مطلع سازید، خصوصا اگر ردیاب قابلیت شنود دارد، زیرا در غیر این‌صورت این کار می‌تواند تجاوز به حریم خصوصی محسوب شود و جرب به حساب بیاید.
- افزایش ایمنی سرنشینان خودرو: برخی از ردیاب‌ها ارائه‌دهنده‌ی قابلیت‌هایی نظیر کنترل سرعت مجاز (ارسال هشدار در صورت عبور از سرعت مجاز) و دکمه‌ی درخواست کمک اضطراری SOS هستند. خیلی از پدر و مادرها وقتی ماشین خود را به فرزندشان می‌سپارند نگران رانندگی او با سرعت غیر مجاز هستند، با نصب ردیاب می‌توانید سرعت او را زیر نظر بگیرید و به او هشدار دهید. قابلیت SOS نیز در مواقعی کاربرد دارد که دچار حادثه شده‌اید و دسترسی به تلفن همراه ندارید، در این‌صورت با فشردن دکمه SOS در خودروی خود می‌توانید با شماره‌‌های پیش فرضی که خودتان ثبت کرده‌اید تماس برقرار کنید و موقعیت مکانی خود را از طریق ردیاب برایشان بفرستید.
علاوه بر استفاده‌ای که از ردیاب می‌شود، همچنین مهم است که در استفاده از ردیاب‌ها به حریم خصوصی افراد توجه کنید و اطلاعات به شکل مطمئن و با رعایت قوانین حفاظت از حریم خصوصی استفاده شوند. در اغلب کشورها و خصوصا کشور خودمان ایران، نصب ردیاب بر روی وسایل نقلیه یا دیگر دستگاه‌ها به تایید صاحب دستگاه وابسته است. به‌طور کلی:
- گرفتن تاییدیه نصب از صاحب خودرو: در بسیاری از موارد، نیاز به موافقت‌‌نامه یا اجازه از صاحب خودرو برای نصب ردیاب وجود دارد. این اجازه می‌تواند به صورت صریح در قراردادها یا شرایط استفاده ذکر شده باشد.
- حفظ حفظ حریم خصوصی: در برخی جوامع، قوانین حفظ حریم خصوصی ممکن است محدودیت‌هایی بر نصب و استفاده از ردیاب‌ها اعمال کنند. اطلاعات حاصل از ردیاب باید ممکن است با قوانین حفاظت از حریم خصوصی در تطابق باشد.
- استفاده‌ی تجاری از ردیاب: در صورتی‌که نصب ردیاب بر روی وسایل نقلیه تجاری صورت گیرد، ممکن است قوانین مختص به کسب و کارها و نظارت بر آنها نیز مدنظر قرار گیرد.
در مجموع
نصب ردیاب روی خودرو درصورتی‌که با اهدافی نظیر حفاظت از خودرو در برابر سرقت، نظارت بر رانندگان در ناوگان‌های حمل و نقل و افزایش ایمنی سرنشینان همراه باشد، کاملاً قانونی و مجاز است اما اگر ردیاب بدون اجازه یا رضایت صاحب خودرو و با هدف کنترل افراد نصب شود، نقض حریم خصوصی و حقوق مالکیت به شمار می‌رود و پیگرد قانونی دارد.
