9 علت نیامدن برق سر شمع موتور سیکلت

شمع، یک قطعه‌ی بسیار مهم در موتور سیکلت است که با ایجاد جرقه‌ی الکتریکی، ترکیب سوخت و هوا را مشتعل کرده و انرژی لازم برای روشن شدن و به‌‌حرکت درآمدن موتور سیکلت را تأمین می‌کند. اما این فرآیند مادامی به‌درستی انجام می‌شود که برق به سرشمع برسد، در غیر این‌صورت جرقه‌ای نیز برای احتراق صورت نمی‌گیرد و موتور سیکلت روشن نمی‌شود. اما علت نیامدن برق سر شمع موتور سیکلت چیست و چگونه می‌توان از وضعیت برق سر شمع موتور آگاه شد؟ برای یافتن پاسخ این سوال تا پایان این مطلب از وبلاگ ایگل با ما همراه باشید.

اهمیت شمع در موتور سیکلت

پیش از اینکه به‌سراغ علت نرسیدن برق به شمع موتور سیکلت برویم، ابتدا بیایید به‌ این موضوع بپردازیم که اصلا وجود شمع چه اهمیتی برای موتور سیکلت دارد و چرا لازم است به آن رسیدگی کنید.

۱. احتراق سوخت

اگر کمی از فنی موتور سر در بیاورید احتمالا می‌دانید که موتور (انجین) موتور سیکلت برای روشن شدن نیاز به یک جرقه دارد تا مخلوط هوا و سوخت را مشتعل کند و در نهایت موتور سیکلت را روشن نماید. این جرقه توسط شمع ایجاد می‌شود. حال برای اینکه جرقه‌ی مورد نیاز موتور به‌خوبی ایجاد شود، لازم است که شمع سالم باشد و دچار فرسودگی و آلودگی نشده باشد. از این‌رو بررسی منظم شمع، تعویض و تمیز کردن به‌موقع آن برای کارکرد روان موتورسیکلت ضروری است.

۲. راندمان سوخت

اگر شمع به‌درستی کار خودش را انجام دهد، سوخت به‌طور موثر می‌سوزد، بنابراین راندمان مصرف سوخت بهینه خواهد بود.

۳. عملکرد موتور

کار شمع به‌طور مستقیم بر عملکرد انجین موتور سیکلت تاثیر دارد. درصورتی‌که شمع فرسوده، معیوب یا کثیف شده باشد، می‌تواند باعث احتراق ناقص شود که این امر، کاهش قدرت موتور، شتاب ضعیف و سایر مشکلات را به‌همراه دارد.

۴. کنترل انتشار آلاینده‌‌های مضر

علاوه بر عملکرد موتور، یکی دیگر از مواردی که شمع‌ها روی آن تاثیر دارند، انتشار آلاینده‌های موتور سیکلت است. اگر شمع سالم باشد و به‌درستی کار خود را انجام دهد، مشکلی از بابت انتشار آلودگی و آلاینده‌های مضر نخواهید داشت، اما درصورتی‌که شمع معیوب باشد (به‌دلیل احتراق ناقص)، انتشار آلاینده‌های مضر را افزایش می‌دهد.

علت نیامدن برق سر شمع موتور سیکلت چیست؟

دلایل احتمالی نیامدن برق به سر شمع موتور سیکلت شامل موارد زیر است:

۱. خراب بودن شمع

عوامل مختلفی باعث خرابی شمع و نیامدن برق به این قطعه می‌شوند که مهم‌ترین آن‌ها فرسودگی یا همان اتمام طول عمر شمع است. معمولا بعد از کارکرد ۱۵ هزار الی ۲۰ هزار کیلومتر بهتر است شمع‌های موتور سیکلت خود را تعویض کنید.

۲. وجود رسوبات روغنی سر شمع

دیگر علت نرسیدن برق به سر شمع موتور سیکلت، تجمع رسوبات روغن سر شمع است که در اثر نشتی روغن به‌وجود می‌آیند. زمانی‌که موتور دچار نشتی روغن شده باشد، مقداری روغن وارد محفظه‌ی احتراق شده و بر روی الکترودهای شمع، جمع می‌شود. این رسوبات روغن، مانع از رسیدن برق مورد نیاز به سر شمع و محل ایجاد جرقه می‌شوند؛ در نتیجه، احتراق به‌درستی صورت نمی‌گیرد.

برای برطرف کردن این مشکل ابتدا باید به‌طور دقیق محل نشتی روغن را بیابید. سپس سر شمع را پاک‌سازی کرده و درصورت نیاز آن را تعویض نمایید.

۳. دوده زدن شمع

وجود دوده‌ بر روی قسمت‌های مختلف شمع (مانند سرشمع، الکترودها، دهانه و پوسته) را نیز می‌توان رایج‌ترین علت نیامدن برق به سر شمع موتور سیکلت دانست. این دوده زمانی تشکیل می‌شود که نسبت سوخت به هوا مناسب نباشد یا بنزین مورد استفاده، کیفیت مناسب نداشته و از غلظت بالایی برخوردار باشد.

۴. سوختن بوبین

یکی از قطعات اصلی سیستم برق موتور سیکلت بوبین است که با نام سیم‌پیچ نیز شناخته می‌شود. این قطعه‌، از یک هسته‌ی آهنی و تعداد مشخصی سیم پیچیده به دور این هسته، تشکیل شده است و با استفاده از یک آهن‌ربا به میل‌لنگ متصل می‌شود. با هندل زدن، این قطعه به‌کار افتاده و برق درون آن جریان می‌یابد، سپس به ترانزیستور منتقل می‌گردد. چنانچه بوبین دچار سوختگی یا اتصالی شود، برق مورد نیاز به ترانزیستور وارد نشده و در نتیجه، موتور سیکلت روشن نمی‌شود.

۵. خرابی کویل

کویل یکی از اجزای سیستم برق در موتور سیکلت است که وظیفه‌ی تقویت برق موتور سیکلت را برعهده دارد. اگر کویل خراب شود، برق مورد نیاز برای بالا بردن توان موتور به سر شمع نمی‌رسد، در نتیجه موتور سیکلت انرژی کافی برای روشن شدن نخواهد داشت.

۶. معیوب بودن سیم‌کشی‌ها

یکی دیگر از مواردی که درصورت نرسیدن برق به شمع موتور سیکلت باید بررسی کنید، سیم‌کشی موتورسیکلت است. درصورتی‌که سیم‌های متصل به قطعاتی نظیر، کویل، بوبین، باتری و… آسیب دیده باشد، برق به سر شمع نمی‌رسد و هیچ جرقه‌ای برای احتراق صورت نمی‌گیرد.

۷. باتری خراب

منبع اصلی تامین انرژی سیستم برقی موتور سیکلت، باتری است. زمانی‌که باتری نتواند انرژی لازم را ذخیره و منتقل کند، سیستم برقی دچار مشکل می‌شود.

البته همیشه هم مشکل از خراب شدن باتری نیست. گاهی اوقات ممکن است ایرادی در سیم‌کشی بخش‌های مختلف سیستم برق یا اتصالات و پایانه‌های باتری وجود داشته باشد. همچنین ممکن است که برق دزدی وجود داشته باشد که در این‌صورت وقتی موتور خاموش است از انرژی باتری کاسته شده و در نهایت باتری خالی می‌گردد. از این‌رو وقتی استارت می‌زنید، برق لازم به سر شمع نمی‌رسد.

۸. خراب بودن سوئیچ

یکی دیگر از دلایل نرسیدن برق به شمع موتورسیکلت، خرابی سوئیچ است. سوئیچ وظیفه دارد که بین باتری و اجزای الکتریکی موتور سیکلت ارتباط برقرار کند. درصورتی‌که سوئیچ خراب باشد ممکن است که این ارتباط به‌درستی برقرار نشود و برق به سر شمع نرسد.

۹. معیوب بودن کامپیوتر موتور سیکلت (ECU)

ECU یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین اجزا در موتورسیکلت‌ است که وظیفه‌ی مدیریت و کنترل همه فعالیت‌های الکترونیکی موتور را برعهده دارد. درصورتی‌که ECU خراب شود، نمی‌تواند اطلاعات لازم را دریافت و دستورات مورد نظر را صادر کند. در نتیجه امکان دارد که برق به سر شمع موتور نرسد و عملیات جرقه‌زنی و احتراق صورت نگیرد.

نیامدن برق به سر شمع موتور سیکلت تنها یکی از چندین دلیل روشن نشدن موتور سیکلت هستند. برای شناخت دلایل دیگر، پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌ی «علت روشن نشدن موتور سیکلت» را مطالعه کنید.

چگونه شمع موتورسیکلت را تست و تعویض کنیم؟

برای تست شمع موتور سیکلت و تعویض آن مراحل زیر را دنبال کنید:

1. موتورسیکلت را در مکانی با تهویه‌ی مناسب پارک کنید و منتظر بمانید که به‌طور کامل خنک شود.
2. برای دسترسی به محل نصب شمع، ابتدا باید مخزن سوخت را جدا کنید.
3. وایر شمع را به‌آرامی از شمع جدا کنید. برای جلوگیری از آسیب رسیدن به سرشمع، حواستان باشد که وایر شمع را نکشید یا نپیچانید.
4. شمع را با استفاده از سوکت شمع از موتور خارج کنید. برای این‌کار ابتدا باید سوکت را روی شمع قرار دهید تا جا بیفتد، سپس آچار را به سوکت وصل کرده و خلاف جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید تا شل شود. در نهایت با دستتان شمع را جدا کنید.
5. ظاهر شمع را بررسی کنید و درصورت مشاهده‌ی علائم آسیب‌دیدگی مانند ترک، تجمع رسوبات چربی یا دوده، آن را تعویض نمایید.
6. هنگام نصب شمع جدید، مطمئن شوید که از شکاف مناسبی برخوردار است.
7. وایر شمع را دوباره به شمع وصل کنید.
8. شمع را روی یک سطح فلزی، مانند بلوک موتور نگه‌دارید.
9. سوئیچ موتور سیکلت را روشن کنید.
10. شکاف الکترود شمع‌ها را برای جرقه تماشا کنید. اگر یک جرقه‌ی آبی روشن بین شکاف الکترود ظاهر شد، بدین معنی است که شمع به‌درستی نصب شده است.
11. اگر جرقه‌ای وجود نداشت، وایر شمع را بررسی کنید و مطمئن شوید که آسیب ندیده و به‌طور صحیح به شمع وصل شده است. اگر وایر شمع در شرایط خوبی باشد، ممکن است مشکل از کویل احتراق یا سایر اجزای سیستم جرقه‌زنی باشد که نیاز به تعویض دارند.

“توجه: هنگام تست شمع احتیاط کنید. از دست زدن به شمع یا وایر شمع در حین روشن بودن موتور، خودداری کنید تا دچار برق گرفتگی نشوید.”

نکاتی برای تقویت برق شمع موتور سیکلت

در ادامه به بررسی چند راه برای تقویت برق شمع موتور سیکلت می‌پردازیم:

• شمع‌های موتورسیکلتتان را با شمع‌های با کیفیت بالاتر تعویض کنید: شمع‌های با کیفیت بالاتر مثل شمع‌‌های پلاتینیوم یا ایریدیوم، جرقه‌های قوی‌تری را تولید می‌کنند.
• شمع‌ها را به‌صورت دوره‌ای تمیز کنید: شمع‌های کثیف می‌توانند بر عملکرد موتور سیکلت تأثیر منفی بگذارد. بنابراین نیاز است که به‌صورت دوره‌ای آن‌ها را تمیز کنید.
• شکاف شمع‌‌ها را تنظیم کنید: عملکرد شمع‌‌ها به فاصله‌ی بین الکترودها بستگی دارد. اگر شکاف بین این الکترودها بیش از حد گسترده باشد، جرقه‌ی ضعیفی تولید خواهد کرد. از طرف دیگر، اگر این شکاف خیلی باریک باشد، باعث گرم شدن بیش از حد شمع و آسیب رسیدن به آن می‌شود. بنابراین مهم است که این شکاف را به‌درستی تنظیم کنید. شکاف صحیح برای شمع‌ها را می‌توانید در دفترچه راهنمای موتور سیکلت خود پیدا کنید.
• وایرشمع‌‌ها را ارتقا دهید: وایر شمع‌ها، جرقه را از کویل احتراق به شمع منتقل می‌کنند. درصورتی‌که وایرشمع‌‌ها فرسوده یا آسیب دیده باشند، می‌توانند باعث ضعیف شدن جرقه‌ی تولیدی توسط شمع شوند. بنابراین به‌منظور تقویت برق شمع موتور سیکلت، علاوه بر خود شمع، لازم است که وایرشمع‌‌ها را نیز به‌صورت دوره‌ای، تعویض کنید.

با رعایت این نکات می‌توانید مطمئن شوید که شمع‌های موتور سیکلت همیشه در شرایط خوبی قرار دارند و به‌درستی کار می‌کنند.

در نهایت اینکه

علت نیامدن برق سر شمع موتور سیکلت هرچه باشد، باعث می‌شود که فرآیند احتراق به‌درستی صورت نگیرد و در نتیجه موتور سیکلت روشن نشود. بنابراین برای جلوگیری از این مشکل، بهترین راه این است که برای بررسی و انجام سرویس‌های دوره‌ای موتورتان، به تعمیرکار مراجعه کنید و در بازه‌های زمانی مشخص اقدام به تعویض شمع و سرشمع نمایید.

اگر شما هم در این زمینه تجربه‌ای دارید، می‌توانید در قسمت کامنت‌‌ها با ما به‌اشتراک بگذارید تا دیگر مخاطبان ایگل نیز از آن بهره ببرند.