رایج‌ترین علائم خرابی سنسور دریچه گاز چیست؟

سنسور دریچه گاز یکی از قطعات اصلی در خودروهای انژکتوری است که در کنار استپر موتور عملیات گاز خوردن خودرو را انجام می‌دهد. با گذشت زمان، این سنسور شروع به فرسوده شدن می‌کند و ممکن است در نهایت مجبور به تعویض آن شوید. اما سوال مهمی که برای اکثر رانندگان وجود دارد، این است که چگونه می‌توان علائم خرابی سنسور دریچه گاز را شناسایی کرد؟

در این مقاله از وبلاگ ایگل می‌خواهیم به بررسی رایج‌ترین علائم خرابی سنسور دریچه گاز بپردازیم، پس در ادامه همراه ما بمانید.

مطالعه‌ی بیشتر:
جدیدترین نکات نگهداری خودرو در سال 1401

سنسور دریچه گاز چه کاری انجام می دهد؟

همه‌ی وسایل نقلیه، دارای قطعه‌ای به نام “دریچه گاز” هستند که میزان ورود سوخت مجاز به موتور را کنترل می‌کند. سنسور دریچه گاز نیز یک مقاومت متغیر است که روی دریچه گاز و نزدیک به استپر موتور قرار دارد و توسط یک میله به پولکی که درون دریچه‌ی گاز وجود دارد، متصل می‌شود. هدف اصلی این سنسور، ارسال اطلاعاتی در مورد دریچه گاز به کامپیوتر خودرو است. در واقع سنسور دریچه گاز، اطلاعات را به‌صورت ولتاژ، به ECM می‌فرستد و کامپیوتر خودرو با توجه به اطلاعات دریافتی، میزان سوخت و هوا را تنظیم می‌کند تا عملیات احتراق و پاشش سوخت به‌درستی در موتور خودرو انجام شود. در صورتی‌که سنسور دریچه گاز، عملکرد درستی داشته باشد، خودرو در دور آرام بدون مشکل حرکت می‌کند.

هنگامی‌که راننده برای شتاب دادن به وسیله‌ی نقلیه، پا روی پدال گاز می‌گذارد، وضعیت باز و بسته بودن، ولتاژ و زاویه‌ی سنسور تغییر می‌کند. در این شرایط کامپیوتر مقدار هوای ورودی به منیفولد را توسط سنسور مپ (سنسور فشار و دمای هوای ورودی) اندازه‌گیری کرده و میزان پاشش بنزین را تنظیم و این اطلاعات را به سنسور ارسال می‌کند تا دریچه گاز بداند چه مقدار سوخت باید وارد موتور شود. در قدیم کابلی وجود داشت که از دریچه گاز به پدال گاز وصل می‌شد. اما اکنون در عصر تکنولوژی، کامپیوتر خودرو، با بازخوردی که در مورد شتاب خودرو دریافت می‌کند، باز و بسته شدن دریچه گاز را کنترل می‌کند.

سنسور‌های دریچه گاز بر اساس نوع کامپیوتر بر روی خودرو نصب می‌شوند. در هر مدل کامپیوتر باید مدل مخصوص به همان خودرو را مورد استفاده قرار داد. در غیر این‌صورت نصب مدل دیگری بر روی خودرو، جواب‌گو نخواهد بود و مشکلات متعددی ازجمله ریپ زدن خودرو را به‌همراه خواهد داشت.

عوامل خرابی سنسور دریچه گاز

عوامل متعددی می‌توانند در خرابی سنسور دریچه گاز تأثیر داشته باشند که در لیست زیر ۳ مورد از مهم‌ترین این عوامل را بررسی خواهیم کرد.

1. تماس سنسور با آب

یکی از عوامل خرابی سنسور دریچه گاز، تماس سنسور با آب است. زمانی‌که خودرو‌ی خود را به کارواش برده و موتور آن را شستشو می‌دهید حتماً باید حواستان باشد که سوکت تمام سنسورها از جمله دریچه گاز را خشک کنید.

2. فشار آوردن بیش از حد معمول و گاز دادن زیاد به خودرو

با توجه به کیفیت پایین اجناس موجود در بازار، نباید فشار زیادی به ماشین وارد شود تا قطعات فابریک خودرو خراب نشوند. بنابراین، حواستان باشد که دور موتور خودرو را تا حد کات‌اف بالا نبرید تا آسیبی به سنسور دریچه گاز وارد نشود. (کاتاف یا همان Cut Off به‌معنای حد مجاز دور خوردن موتور است و زمانی اتفاق می‌افتد که سوپاپ ورودی موتور بسته شده و برای چندلحظه ورود هوا یا سوخت به داخل پیستون قطع می‌شود.)

3. کثیف بودن محفظه‌ی دریچه گاز

اگر محفظه‌ی داخل دریچه گاز به‌مدت طولانی کثیف بوده و جرم گرفته باشد، باعث باز ماندن پولکی درون دریچه گاز و در نتیجه، تغییر زاویه سنسور دریچه گاز به‌اندازه‌ی ۱ یا ۲ درجه می‌شود. زاویه داشتن طولانی‌مدت سنسور، باعث خرابی آن خواهد شد. در چنین حالتی، حتی با شستن و تمیز کردن محفظه‌ی داخل دریچه گاز، سنسور به حالت قبل خود باز نمی‌گردد و باید تعویض شود.

علائم خراب بودن سنسور دریچه گاز

خرابی سنسور دریچه گاز، می‌تواند به‌صورت تدریجی یا ناگهانی اتفاق افتد؛ از این‌رو، ممکن است که سریعا متوجه وجود ایراد در این قسمت نشوید. ساده‌ترین راه برای شناسایی خرابی سنسور دریچه گاز، روشن‌ شدن چراغ چک خودرو است. در ادامه، نگاهی به رایج‌ترین علائم خرابی سنسور دریچه گاز خواهیم داشت تا محدودیت‌های این قطعه را مورد بررسی قرار دهیم.

۱. روشن شدن چراغ چک موتور

اگر سنسور دریچه گاز مشکل داشته باشد، معمولا اولین علامتی که مشاهده می‌کنید روشن شدن چراغ چک موتور است. با توجه به این نکته که خرابی سنسور دریچه گاز ممکن است پیامدهای ایمنی برای خودروی شما به‌دنبال داشته باشد، بهتر است به محض روشن شدن چراغ چک حتما به تعمیرگاه مراجعه کنید.

۲. قدرت نداشتن ماشین در هنگام شتاب‌گیری

اگر احساس می‌کنید که خودرویتان، آن‌طور که باید شتاب نمی‌گیرد یا هنگام رانندگی، سرعت ماشین شما ناگهان افزایش می‌یابد، (حتی اگر پدال گاز را فشار نداده باشید)، احتمال زیادی وجود دارد که سنسور دریچه گاز دچار مشکل شده باشد. مشکل اصلی سنسور دریچه گاز، هنگام وقوع چنین رویدادهایی، عدم تنظیم میزان مخلوط سوخت و هوا به میزان مناسب است.

هنگامی‌که خودرو در حین رانندگی شتاب می‌گیرد، معمولاً به این معنی است که سوپاپ پروانه‌ای داخل دریچه گاز بسته شده است و هنگامی که راننده پدال گاز فشار را می‌دهد، ناگهان باز می‌شود. در این مواقع، حس‌گر نمی‌تواند باز یا بسته‌بودن دریچه را تشخیص دهد، به همین دلیل، شاهد شتاب‌گیری ناگهانی خودرو یا افت سرعت آن هستیم.

۳. خودرو شتاب می‌گیرد اما از یک محدوده‌ی مجاز بالاتر نمی‌رود

عدم سرعت‌گیری خودرو، یکی دیگر از علائم خرابی سنسور دریچه گاز است که قدرت درخواستی راننده را محدود می‌کند و خودرو قادر نیست بیش از 50 کیلومتر بر ساعت شتاب بگیرد. این نشانه، معمولا با از دست رفتن قدرت موتور همراه است.

۴. وجود مشکل در تعویض دنده

با خراب شدن سنسور دریچه گاز، ممکن است خودروی شما در تعویض دنده با مشکل مواجه شود. اگر این تنها مشکل موجود در خودروی شماست، به احتمال زیاد مشکل مربوط به سیستم انتقال قدرت است، اما اگر با کاهش قدرت و شتاب خودرو همراه است، نشان‌دهنده‌ی نقص در عملکرد سنسور موقعیت دریچه گاز است.

۵. افزایش غیرمعمول مصرف سوخت

در بیشتر موارد، وقتی سنسور دریچه گاز خراب می‌شود، می‌بینید که خودرو بیش از حد معمول سوخت مصرف می‌کند. هم‌زمان با گاز خوردن خودرو یا تأخیر در برگشت دور موتور به حالت عادی، کامپیوتر تشخیص می‌دهد که دریچه گاز باز است. در این حالت، ورودی دریچه گاز باز می‌ماند و پاشش سوخت قطع نمی‌شود. این مسئله عاملی برای افزایش مصرف سوخت خواهد بود که عموم مردم از آن اطلاعی ندارند.

نحوه‌ی عیب‌یابی خرابی سنسور دریچه گاز

برای عیب‌یابی صحیح، مراحل زیر را قدم‌به‌قدم انجام دهید:

1. در قدم اول باید بررسی کنید که دریچه گاز باز است یا بسته. اگر دریچه در حالت باز باشد، به این معناست که سنسور دچار مشکل شده است.
2. در مرحله‌ی بعد، بررسی کنید که زاویه‌ی دریچه گاز چند درجه است. اگر که زاویه‌ی دریچه بیش‌تر از صفر درجه است، ابتدا مطمئن شوید که سیم گاز سالم است. اگر زاویه بیش از صفر درجه و سیم گاز سالم باشد، بدین‌معناست که سنسور خراب شده است و نیاز به تعویض دارد.
3. در مرحله‌ی آخر باید ولتاژ دریچه گاز را بررسی کنید. ولتاژ استاندارد، عددی میان ۴۰۰ تا ۶۰۰ است. اگر ولتاژ، کمتر از ۴۰۰ باشد، باعث دیر گاز خوردن خودرو می‌شود و اگر بین ۱۰۰۰ تا ۱۳۰۰ باشد، به احتمال زیاد سنسور خراب است.

تعمیرکاران برای عیب‌یابی و تشخیص خطا در هر یک از قطعات خودرو از جمله سنسور دریچه گاز از دستگاه دیاگ استفاده می‌کنند. برای عیب‌یابی سنسور دریچه گاز با استفاده از دیاگ، ابتدا باید وارد قسمت خواندن کد خطا شوید. در بعضی موارد خطای سنسور در کامپیوتر ثبت نمی‌گردد و کد خطا نشان داده نمی‌شود. در این‌صورت باید در قسمت پارامترهای دستگاه، به‌دنبال پیدا کردن عیب سنسور دریچه گاز باشید.

یکی دیگر از ابزارهایی که می‌توانید به‌منظور عیب‌یابی خودرو و تشخیص قطعات خراب استفاده کنید، ردیاب دیاگ است. ردیاب دیاگ با کامپیوتر خودرو یا همان ECU ارتباط دیجیتالی برقرار کرده و پس از دریافت اطلاعات موردنظر و تحلیل آن‌ها می‌تواند شما را از عیب‌های جزئی و کلی ماشینتان مطلع کند. در این‌صورت، زمانی که یکی از قطعات خودرو دچار خرابی شود، دیگر لازم نیست تعمیرکار تک‌تک اجزا و قطعات موتور را از هم باز کرده و چک نماید تا بتواند متوجه مشکل شود. شما با استفاده از ردیاب دیاگ می‌توانید در هر زمان و مکانی، حتی از راه دور به عیب‌یابی خودروی خود بپردازید و تنها برای تعمیر و یا تعویض قطعات معیوب، به تعمیرگاه مراجعه کنید.

جمع‌بندی

سنسور دریچه گاز یکی از قطعات مصرفی و بسیار کاربردی در خودرو است که خرابی آن نه‌تنها باعث از کار افتادن خودرو می‌شود، بلکه می‌تواند به آسیب‌دیدگی دیگر قطعات از جمله موتور منجر شده و شما را متحمل هزینه‌های سنگین کند. علائم خرابی سنسور دریچه گاز بسیار متنوع است که ما در این مقاله به مهم‌ترین آن‌ها اشاره کردیم.